تفاوت خبر جعلی یا فیک نیوز با شایعه چیست؟
امروزه اطلاعات در بستر فضای مجازی و شبکههای اجتماعی به سرعت در حال انتشار است. اما هنگام بروز اتفاقات و رویددادهای مهم، سرعت نشر اطلاعات توسط رسانهها و روزنامهنگاران و البته شهروندان دوچندان میشود. گاهی همین مسئله موجب میشود تا دقت در خبررسانی که یکی از ارکان اصلی این حرفه است تحت الشعاع قرار گیرد.
اما مسئله فقط کاهش دقت رسانهها و افراد نیست. در این بین مطالبی در راستای رویداد رخ داده منتشر میشود که ناشی از بی دقتی رسانه ها و روزنامه نگاران نیست بلکه این اخبار و محتواها هدفمند منتشر می شوند و لابه لای انبوهی از اخبار درست به مخاطب تحویل داده میشود. اینگونه مطالب را «اخبار جعلی» یا «فیک نیوز» می نامند.
«انتشار گسترده «خبر جعلی» — خبرهایی که عامدانه، مغرضانه و به صورت سازمانی و حرفهای اغلب بر بستر رسانههای اجتماعی، جهت فریب کاربران و انحراف جامعه ساخته و پرداخته میشوند — به یکی از تهدیدات مهم رسانهای در جوامع امروز تبدیل شده است. شناخت جامع این پدیده که به ویژه پس از انتخابات سال 2016 آمریکا موردتوجه جدی رسانهها و پژوهشگران قرار گرفته، برای تشخیص و مقابله با آن ضروری است. فهم تفاوتهای این مفهوم خاص و سایر مفاهیم مشابهی که در فضای زبانی مرتبط با خبر و خبررسانی به کار میرود، میتواند برای شناخت مناسب خبر جعلی به ما کمک کند. ازجمله قدیمیترین واژههای این حوزه، «شایعه» است که در نگاه اول بسیار به مفهوم خبر جعلی نزدیک است.» اما شایعه و خبر جعلی (فیک نیوز) تفاوتهایی با هم دارند. تصویر پیوست شده همین موضوع را نشان میدهد.